Niet van je neus en niet van de wijs
Door het regelmatig doen van aandachtoefeningen kan jouw kwaliteit van gelijkmoedigheid geleidelijk groeien. In de oefeningen kom je allerlei ervaringen tegen. Je oefent om ze allemaal te verwelkomen, zonder ermee samen te vallen. Je verwelkomt zonder voor- of afkeur: prettige ervaringen, vage ervaringen, onrustige, vervelende, intensieve, neutrale ervaringen.
Gelijkmoedigheid is in de boeddhistische traditie één van de vier kwaliteiten, die je helpen bij het vinden van innerlijke vrede, geluk en evenwicht. Het kan je ondersteunen als je uit balans bent geraakt. Als je bijvoorbeeld te sterk bij iets betrokken bent, of als je geneigd bent om je te verliezen in extreme emoties.
Gelijkmoedigheid is geen kille kwaliteit, maar heeft een open hart en een open, onbevangen, ruimhartige houding naar alles toe, vrij van oordeel. Er zit overzicht in, het kijken vanuit een ruimer perspectief. En tegelijkertijd “in het midden van dit alles staan”: een innerlijke balans, met een houding als een rots in de branding.
Door aandachtoefeningen te doen ontwikkel je gelijkmoedigheid. Maar je kunt deze kwaliteit ook bewust in het dagelijkse leven oefenen. Bijvoorbeeld in gesprekken. Wanneer je je mening uit.
Albert Einstein zei ooit: ‘Weinig mensen zijn in staat om met gelijkmoedigheid meningen uit te drukken die anders zijn dan de vooroordelen van hun sociale omgeving.’ Dat herken ik. Eerlijk gezegd vind ik het al een hele kluif om met gelijkmoedigheid een mening te uiten, die anders is dan de mening van mijn gesprekspartners. Ik ken mijn neiging om me enerzijds teveel in te houden, of anderzijds er heftige emoties aan te verbinden (of mijn hele hebben en houden), waardoor het ook als afwijzing van mezelf kan voelen als deze mening niet wordt gedeeld of gerespecteerd. Hier valt winst te behalen!
Terwijl ik erover lees en nadenk blijk ik het meteen te kunnen toepassen. Ik ga een zondagmiddagoudergesprek aan met mijn puberzoon over mobielgebruik-bij-bezoek. Ik weet van mezelf dat ik me in zo’n gesprek makkelijk kan verliezen in gepassioneerd overtuigen, of ik voel me gekwetst als ik weerstand krijg of niet genoeg ruimte ervaar. Ik geef het op, óf ik neig naar het gebruiken van dwang (laten we het dan maar simpelweg verbieden). Veel betrokkenheid en emoties, weinig afstand en rots-in-de-branding!
Dus oefen ik tijdens het gesprek: overzicht houden in the heat of the conversation. Afstand bewaren. Én in het midden blijven staan, als een rots in de branding. Met open hart.
Dat bevalt. Zullen we nog meer van dit soort goede gesprekken gaan voeren, vragen mijn geliefde en ik. Zoon zucht: “Oh nee hè!? Om de opvoeding dit jaar nog een beetje goed te maken zeker?” Het is een zoon met fijne humor.
Later vraag ik aan mijn geliefde: wat zijn jouw associaties bij gelijkmoedigheid? “Je niet van de wijs laten brengen”, zegt hij. “En je niet van je neus maken**.” Een geweldige samenvatting.
Dus, als het je aanspreekt: wil je deze weken in gesprekken, vergaderingen of discussies experimenteren met gelijkmoedigheid als je je mening inbrengt? Vriendelijkheid behouden? Overzicht houden én in het midden blijven staan? Als een rots in de branding, met open hart? Je niet van je neus maken en niet van de wijs laten brengen?
**Je van je neus maken: een uitdrukking die wij graag in ons gezin bezigen en staat voor: van je laten horen, opspelen, drama maken, of je ruzie-achtig opstellen. “Als ge er niks van snapt, moet ge hier ook niet van uwe neus staan maken.”
Ik hoor heel graag je ervaringen.
Wil je privé antwoorden? Mail naar contact@yvonnetraint.nl
Bijzonder hartelijke groet,
Yvonne van Iersel
yvonnetraintMINDFULNESS