Jon Kabat-Zinn, die in de zeventiger jaren meditatietechnieken toepaste in de medische zorg en hier de naam Mindfulness aan gaf, onderscheidt zeven kwaliteiten, die meditatiebeoefening en het leven van alledag ondersteunen. Eén van hen is de beginnersgeest.
Been there, seen that, done that.
Als mijn geliefde wil laten merken dat ie iets liever niet wil doen of ergens geen zin in heeft, zegt hij wel eens als grapje: “daar ben ik al geweest”, of “dat heb ik al eens gedaan”. Zo overwoog ik om op kerstavond naar een dienst te gaan. Mijn lief zei: “ik ben al eens in een kerk geweest”. Ik antwoordde hem, “Kom maar op met die chocolaatjes, die heb je ook al eens geproefd”.
Omdat we al vanalles hebben meegemaakt, kijken we vaak met oude ogen naar de wereld en nieuwe gebeurtenissen. Je hebt een bril op met jouw eerdere ervaringen met situaties, met je omgeving, mensen, dingen of jezelf. Door die eerdere ervaringen heb je verwachtingen waarmee je de wereld inkijkt. En daarom zie je ook vaak wat je verwacht te zien. En kun je een heleboel missen.
Frisse blik, beginnersgeest
Met een frisse blik kijk je naar de dingen alsof je ze voor het eerst ziet. Alsof je alles als nieuw ervaart, net als een beginner. We noemen dit ook wel eindeloos beginnen. Het houdt in dat je je openstelt voor de ervaring van elk moment alsof je die voor het eerst beleeft.
Kinderen kunnen je hierin veel leren. Ik weet me nog goed te herinneren hoe ik, toen mijn zoon Janick een baby was, de wereld opnieuw ontdekte via hem. Hee, Janick spert zijn ogen open, gebeurt er? Oh ik heb het licht aangedaan! Hee, hij reageert, wat gebeurt er? Oh we rijden onder een tunnel, het licht verandert! Hij schrikt: wat gebeurt er? Ah ja, die trein komt inderdaad met enorm geraas voorbij.
Een oude nieuwe wereld ging voor me open doordat ik zijn zintuigen als het ware even leende.
In mindfulnessoefeningen herinneren we onszelf aan de beginnersgeest. Maar ook buiten de oefeningen is de uitnodiging om situaties, mensen en dingen elke keer weer te benaderen als een beginner.
Daarmee kun je andere en onverwachte aspecten van een bekende situatie tegenkomen. Dat creëert nieuwe mogelijkheden. Je neemt meer waar. Je jumpt minder snel tot conclusies. Je ziet onverwachte nieuwe kansen. En je kunt elke keer weer de smaak van chocola ontdekken.
Spreekt het je aan in dit frisse begin van het jaar?
- Kijk met beginnersgeest naar het bos waarin je wandelt.
- Naar je geliefde.
- Naar je kind.
- Naar je collega. Wees open en nieuwsgierig.
- Zet af en toe je bril van ervaringen af.
- Of laat je deze weken inspireren door de frisse kijk van een kind.